m e n u
   c o l u m n s   &   i n t e r v i e w s  
terug >>  
 

 

Startpagina

 

Curriculum

 

Boeken over psychologie

 

Columns en interviews >>

 

Thrillers

 

Fotografie

 

 

 

 

 

  

 

Columns

Wachten (2)

Een klassiek verhaal uit de stressliteratuur van de jaren zestig gaat over de ontdekking van een persoonlijkheidstype met een grotere kans op een hartinfarct. Twee Amerikaanse cardiologen, Friedman en Rosenman, vroegen zich af waarom het meubilair in hun wachtkamer eerder versleten was dan dat van de andere specialisten in het ziekenhuis. De slijtage aan de wachtkamerstoelen zat vooral aan de voorkant van de zitting en aan de leuning. De patiënten zaten kennelijk veelvuldig op het puntje van hun stoel en plukten overmatig aan de leuningen  Dit was het begin van het onderzoek naar het zogenaamde A-type persoonlijkheid, dat gekarakteriseerd werd als competitief, ongeduldig en snel agressief. Door de stress die deze eigenschappen met zich meebrengen, zouden ze een grotere kans op een hartinfarct lopen.
  Wachtgedrag is onderbelicht. Hoeveel wordt er niet gewacht, thuis, op straat en op de werkvloer?  Je hebt een afspraak, die komt te laat.  Je wacht op een belangrijke e-mail of een telefoontje voor je verder kunt met het project. Je wacht tot een collega klaar is met zijn aandeel in het gezamenlijke project. Wachten, wachten, wachten. In een onderzoek over tijdsbestedingen van mensen las ik eens dat mensen gemiddeld meer dan elf dagen per jaar wachtend doorbrengen. Wachten is eigenlijk een normaal onderdeel van het leven.
 Goed wachten is een kunst. Ik kijk altijd met veel plezier en instemming naar mensen die op het station, na de mededeling van een vertraging, hun roman tevoorschijn halen en vergenoegd gaan zitten lezen. Of die neuriënd naar de muziek op hun walkman luisteren. Daarentegen vertonen steeds meer mensen het eerder beschreven type A-gedrag: ze lopen ongeduldig te ijsberen, kijken voortdurend op hun horloge en zoeken lotgenoten om samen te kankeren op de NS. De ergsten onder hen klampen onschuldige NS-employees aan om hen woedend op de tekortkomingen van de organisatie te wijzen. 
Zou het waar zijn dat het ongeduld toeneemt? Allerlei zaken in het leven worden beter en efficiënter georganiseerd. We zijn beter bereikbaar per mobieltje en per e-mail, de procedures op het werk en het openbaar vervoer zijn verbeterd. Het lijkt alsof bij steeds meer mensen de illusie postvat dat het dagelijkse leven controleerbaar is geworden. Wachten zou dus niet nodig zijn. Zonde van de tijd. De ongeduldige windt zich op door aan deze illusie vast te houden en de beperkingen in het dagelijkse leven niet te accepteren.
  Het type-A gedrag wint terrein, de stressindustrie en de hartchirurgen maken overuren. Gelukkig zijn ook díe sectoren steeds efficiënter geworden. Maar misschien is het beter om de gang naar dit soort specialisten te voorkomen. En wordt het geen tijd om een cursus ‘rustig en creatief wachten’ te ontwikkelen?

© Theo IJzermans

Columns:

 

 

| top |